Copy & Paste: http://www.zougla.gr
Αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο περί αστικής ευθύνης του Τύπου με στόχο τη θωράκισή του από τις υπέρογκες αποζημιώσεις, προβλέπουν διατάξεις του Yπουργείου Δικαιοσύνης οι οποίες περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή, επεκτείνοντας το σύμφωνο συμβίωσης και στα ομόφυλα ζευγάρια.
Με τις διατάξεις αυτές, καταργείται το ελάχιστο όριο αποζημιώσεων λόγω ηθικής βλάβης στα αδικήματα, με βάση τον νόμο περί Τύπου, στην περίπτωση βλαπτικών δημοσιευμάτων για την τιμή και την υπόληψη κάποιων. Παράλληλα προβλέπεται η αποκατάσταση του αδικηθέντος με σχετικό δημοσίευμα επανόρθωσης.
Έτσι, παρέχεται η δυνατότητα για αποκαλυπτική δημοσιογραφία ενώ προστατεύονται και τα δικαιώματα των ανθρώπων που θίγονται με τα συκοφαντικά για αυτούς δημοσιεύματα.
Συγκεκριμένα, με το άρθρο 38, τροποποιείται ο Ν 1178/1981 και καταργείται η υποχρεωτική ελάχιστη προβλεπόμενη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ενώ παρέχονται ενδεικτικά κριτήρια για να γίνεται η σχετική επιμέτρηση ελεύθερα από το δικαστή. Στο ίδιο άρθρο επίσης διαμορφώνεται θεσμός αποκατάστασης του αδικηθέντος με σχετικό επανορθωτικό δημοσίευμα.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Ν. Παρασκευόπουλος έχει δηλώσει πως με τις διατάξεις αυτές «αφενός ανακόπτεται η αναπαραγωγή της λάσπης, αφετέρου, θα φιλτράρονται οι υποθέσεις, ώστε εάν υπάρξει τακτοποίηση που είναι πλήρης, να μην πηγαίνουν στη Δικαιοσύνη, εκτός εάν απέμεινε αποδείξιμη και απτή υλική βλάβη. Θα μπορεί το δικαστήριο πλέον να επιδικάζει ένα ελάχιστο, πολύ μικρό ποσό, όταν η προσβολή είναι μικρής σημασίας και πολύ απλή".
Προπομπός της νομοθετικής πρωτοβουλίας του υπουργείου Δικαιοσύνης, εκτιμάται ότι ήταν απόφαση της διευρυμένης Ολομέλειας του Αρείου Πάγου που έκρινε το 2011 αντισυνταγματική τη διάταξη του νόμου 1178/1981 με την οποία προβλέπεται ελάχιστο όριο χρηματικής αποζημίωσης για «δυσφήμιση διά του Τύπου» για τους τηλεοπτικούς σταθμούς. Οι ανώτατοι δικαστές έκριναν ότι το αρμόδιο δικαστήριο δεν δεσμεύεται από το όριο αυτό και μπορεί να επιβάλει και μικρότερα ποσά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σχετική εισήγηση είχε κάνει και ο τότε εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ι. Τέντες, που επισήμανε ότι η νομοθεσία προβλέπει «ότι το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση, δηλαδή χρηματική ικανοποίηση ανάλογη με τις περιστάσεις της συγκεκριμένης περιπτώσεως». Σημείωσε δε πώς ύπαρξη κατώτατου πλαφόν αποζημίωσης για τους τηλεοπτικούς σταθμούς στερείται λογικής.
Με τις νομοθετικές ρυθμίσεις, συνέχισε ο Τέντες, «ο κοινός νομοθέτης έλαβε υπόψη του την αρχή της αναλογικότητας, εξειδικεύοντάς την στο ζήτημα του προσδιορισμού του ύψους της χρηματικής ικανοποιήσεως, αφού δίνει τη δυνατότητα στον δικαστή να προσδιορίζει την ικανοποίηση αυτή σε μέτρο ανάλογο, έτσι ώστε να τηρείται το κριτήριο της εν στενή εννοία αναλογικότητας».
Αντίθετα όμως, τόνισε ο Τέντες, «με τις διατάξεις, όμως, του ν. 1178/1981, σε συνδυασμό με το άρθρο 4 παράγραφος 10 του ν. 2328/1995, η δυνατότητα αυτή περιορίζεται βιαίως προς τα κάτω, δεδομένου ότι αποκλείεται η επιδίκαση, σε κάθε περίπτωση, χρηματικής ικανοποιήσεως κατώτερης του ποσού των 295.000 ευρώ».
Το όριο όμως αυτό -συνέχισε ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός- όπως τίθεται «ήτοι χωρίς αναφορά στην βαρύτητα της προσβολής, παραβλέπει το κριτήριο της εν στενή εννοία αναλογικότητας, αφού στις περιπτώσεις ελαφρών εξ΄ απόψεως είδους προσβολών δι’ εκπομπών τηλεοπτικών σταθμών εθνικής εμβέλειας η κύρωση υπερβαίνει το όριο της λογικής επιβαρύνσεως».
Και κατέληξε ο κ. Τέντες: «Στις περιπτώσεις αυτές ο επιδιωκόμενος σκοπός, ήτοι η αποτροπή μιας ελαφράς εντάσεως προσβολής της τιμής και της υπολήψεως, έστω και με την χωρική ευρύτητα που επάγεται η διάδοσή της μέσω τηλεοπτικού σταθμού εθνικής εμβέλειας, δεν τελεί σε εύλογη σχέση την προβλεπόμενη ελάχιστη κύρωση, αφού το ποσό των 295.000 ευρώ είναι, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, ιδιαιτέρως υψηλό και υπερβαίνει το μέτρο της συνήθως επιδικαζόμενης χρηματικής ικανοποιήσεως, ακόμα και σε περιπτώσεις βαρύτερων προσβολών του προσώπου, όπως οι βαριές και με επώδυνες συνέπειες σωματικές βλάβες».
Να σημειωθεί πως αυτή τη στιγμή το κατώτερο όριο για τις αποζημιώσεις που επιδικάζονται σε βάρος εφημερίδων της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης είναι 10.000 ευρώ ενώ για τους τηλεοπτικούς σταθμούς εθνικής εμβέλειας το χρηματικό πλαφόν ξεκινά από τις 100.000 ευρώ.
Αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο περί αστικής ευθύνης του Τύπου με στόχο τη θωράκισή του από τις υπέρογκες αποζημιώσεις, προβλέπουν διατάξεις του Yπουργείου Δικαιοσύνης οι οποίες περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή, επεκτείνοντας το σύμφωνο συμβίωσης και στα ομόφυλα ζευγάρια.Με τις διατάξεις αυτές, καταργείται το ελάχιστο όριο αποζημιώσεων λόγω ηθικής βλάβης στα αδικήματα, με βάση τον νόμο περί Τύπου, στην περίπτωση βλαπτικών δημοσιευμάτων για την τιμή και την υπόληψη κάποιων. Παράλληλα προβλέπεται η αποκατάσταση του αδικηθέντος με σχετικό δημοσίευμα επανόρθωσης.
Έτσι, παρέχεται η δυνατότητα για αποκαλυπτική δημοσιογραφία ενώ προστατεύονται και τα δικαιώματα των ανθρώπων που θίγονται με τα συκοφαντικά για αυτούς δημοσιεύματα.
Συγκεκριμένα, με το άρθρο 38, τροποποιείται ο Ν 1178/1981 και καταργείται η υποχρεωτική ελάχιστη προβλεπόμενη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ενώ παρέχονται ενδεικτικά κριτήρια για να γίνεται η σχετική επιμέτρηση ελεύθερα από το δικαστή. Στο ίδιο άρθρο επίσης διαμορφώνεται θεσμός αποκατάστασης του αδικηθέντος με σχετικό επανορθωτικό δημοσίευμα.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Ν. Παρασκευόπουλος έχει δηλώσει πως με τις διατάξεις αυτές «αφενός ανακόπτεται η αναπαραγωγή της λάσπης, αφετέρου, θα φιλτράρονται οι υποθέσεις, ώστε εάν υπάρξει τακτοποίηση που είναι πλήρης, να μην πηγαίνουν στη Δικαιοσύνη, εκτός εάν απέμεινε αποδείξιμη και απτή υλική βλάβη. Θα μπορεί το δικαστήριο πλέον να επιδικάζει ένα ελάχιστο, πολύ μικρό ποσό, όταν η προσβολή είναι μικρής σημασίας και πολύ απλή".
Προπομπός της νομοθετικής πρωτοβουλίας του υπουργείου Δικαιοσύνης, εκτιμάται ότι ήταν απόφαση της διευρυμένης Ολομέλειας του Αρείου Πάγου που έκρινε το 2011 αντισυνταγματική τη διάταξη του νόμου 1178/1981 με την οποία προβλέπεται ελάχιστο όριο χρηματικής αποζημίωσης για «δυσφήμιση διά του Τύπου» για τους τηλεοπτικούς σταθμούς. Οι ανώτατοι δικαστές έκριναν ότι το αρμόδιο δικαστήριο δεν δεσμεύεται από το όριο αυτό και μπορεί να επιβάλει και μικρότερα ποσά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σχετική εισήγηση είχε κάνει και ο τότε εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ι. Τέντες, που επισήμανε ότι η νομοθεσία προβλέπει «ότι το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση, δηλαδή χρηματική ικανοποίηση ανάλογη με τις περιστάσεις της συγκεκριμένης περιπτώσεως». Σημείωσε δε πώς ύπαρξη κατώτατου πλαφόν αποζημίωσης για τους τηλεοπτικούς σταθμούς στερείται λογικής.
Με τις νομοθετικές ρυθμίσεις, συνέχισε ο Τέντες, «ο κοινός νομοθέτης έλαβε υπόψη του την αρχή της αναλογικότητας, εξειδικεύοντάς την στο ζήτημα του προσδιορισμού του ύψους της χρηματικής ικανοποιήσεως, αφού δίνει τη δυνατότητα στον δικαστή να προσδιορίζει την ικανοποίηση αυτή σε μέτρο ανάλογο, έτσι ώστε να τηρείται το κριτήριο της εν στενή εννοία αναλογικότητας».
Αντίθετα όμως, τόνισε ο Τέντες, «με τις διατάξεις, όμως, του ν. 1178/1981, σε συνδυασμό με το άρθρο 4 παράγραφος 10 του ν. 2328/1995, η δυνατότητα αυτή περιορίζεται βιαίως προς τα κάτω, δεδομένου ότι αποκλείεται η επιδίκαση, σε κάθε περίπτωση, χρηματικής ικανοποιήσεως κατώτερης του ποσού των 295.000 ευρώ».
Το όριο όμως αυτό -συνέχισε ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός- όπως τίθεται «ήτοι χωρίς αναφορά στην βαρύτητα της προσβολής, παραβλέπει το κριτήριο της εν στενή εννοία αναλογικότητας, αφού στις περιπτώσεις ελαφρών εξ΄ απόψεως είδους προσβολών δι’ εκπομπών τηλεοπτικών σταθμών εθνικής εμβέλειας η κύρωση υπερβαίνει το όριο της λογικής επιβαρύνσεως».
Και κατέληξε ο κ. Τέντες: «Στις περιπτώσεις αυτές ο επιδιωκόμενος σκοπός, ήτοι η αποτροπή μιας ελαφράς εντάσεως προσβολής της τιμής και της υπολήψεως, έστω και με την χωρική ευρύτητα που επάγεται η διάδοσή της μέσω τηλεοπτικού σταθμού εθνικής εμβέλειας, δεν τελεί σε εύλογη σχέση την προβλεπόμενη ελάχιστη κύρωση, αφού το ποσό των 295.000 ευρώ είναι, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, ιδιαιτέρως υψηλό και υπερβαίνει το μέτρο της συνήθως επιδικαζόμενης χρηματικής ικανοποιήσεως, ακόμα και σε περιπτώσεις βαρύτερων προσβολών του προσώπου, όπως οι βαριές και με επώδυνες συνέπειες σωματικές βλάβες».
Να σημειωθεί πως αυτή τη στιγμή το κατώτερο όριο για τις αποζημιώσεις που επιδικάζονται σε βάρος εφημερίδων της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης είναι 10.000 ευρώ ενώ για τους τηλεοπτικούς σταθμούς εθνικής εμβέλειας το χρηματικό πλαφόν ξεκινά από τις 100.000 ευρώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου